بیماری های مقعدی در مردان+ تصویر بیماریهای نشیمنگاهی

مقعد یکی از اعضای دستگاه گوارش است که در صورت عدم رعایت بهداشت یا رفتاری های غلط و نادرست گاهی به بیماری هایی مبتلا می شود که به بیماری های مقعدی شناخته می شوند. در این مطلب با بررسی دقیق انواع بیماریهای مقعدی، نشیمنگاهی و نحوه معاینه و تشخیص آنها و علاوه بر آن نحوه درمان آنها آشنا خواهیم شد.

مقعد چیست؟

مقعد یکی از اعضای مهم بدن است که در عمل اجابت مزاج و دفع مدفوع نقش اصلی را دارد. مقعد نیز همانند سایر اعضای بدن نه تنها دچار یک بیماری بلکه چندین بیماری خواهد شد. مقعد دارای سلول‌ و بافت‌هایی با مکانیزم اثر متفاوت است که اختلال در هر یک از آن‌ها می‌تواند بیماری‌های مقعدی متفاوتی را در فرد ایجاد کند.
هر یک از بیماری های نشیمنگاهی علی رغم علائم منحصر به فرد خود ممکن است نشانه‌های مشترکی را بروز دهند که گاهی منجر به خطای پزشکی خواهد شد. برای تشخیص بهتر بیماری‌های مقعدی نیاز به استفاده از انواع تست‌ها و آزمایش‌هایی چون آندوسکوپی که مخصوص مشاهده و بررسی این ناحیه و سایر قسمت‌های دستگاه گوارش تحتانی تعبیه شده‌اند. در برخی از موارد، علائمی مانند درد، خارش، سوزش، خونریزی یا تورم قابل توجه این ناحیه می‌تواند بر شیوه‌ی زندگی بیمار تأثیر بگذارد. با وجود این ‌که اکثر بیماری‌های مقعدی خوش‌خیم هستند، اما یک ارزیابی دقیق از لحاظ رد سرطان مقعد و اختلالات جدی حائز اهمیت است.

بیماری های مقعد

بعضی ازافراد به دلیل احساس شرم، از مطرح کردن بیماری مقعدی خود با پزشک و اعضای خانواده خودداری می‌کنند و با به تأخیر انداختن روند پیگیری و بررسی اختلال ایجاد شده، فقط درمان خود را سخت‌تر خواهند کرد. از طرفی هم ممکن است نشانه‌ها خبر از مشکلات جدی نشیمنگاهی مانند سرطان مقعد بدهند که در آن صورت هر لحظه تعلل می‌تواند جان فرد را به خطر بیاندازد. بنابراین توجه به نشانه‌ها و اجتناب از نادیده گرفتن آن‌ها در بیماری‌های مقعدی بسیار مهم است. در ادامه با برخی از این بیماری های مقعدی آشنا خواهیم شد.

شقاق مقعد

شقاق مقعد پارگی یا زخم در مخاط درون یا پوست خروجی مقعد است که ممکن است توسط یک آسیب ناشی از اجابت مزاج مشکل یا مدفوع سفت و بزرگ و حتی اسهال شدید و آبکی ایجاد شود. در یک حالت غیر متداول هم می‌تواند در پی رابطه‌ی جنسی مقعدی خشن ایجاد ‌شود. با گرفتگی عضلانی اسفنکتر مقعد خونرسانی به زخم و شکاف ایجاد شده کمتر شده و بهبود آن را به تأخیر می‌اندازد.
ترک مقعدی باعث درد تیز و خونریزی در حین یا مدت کوتاهی پس از اجابت مزاج می‌شود. درد برای چند دقیقه تا چند ساعت طول می‌کشد و سپس تا اجابت مزاج بعدی فروکش می‌کند. پزشک می‌تواند با مشاهده و معاینه‌ی آرام مقعد پارگی ناشی از شقاق را بررسی کند. در موارد نادر، شقاق مقعد ممکن است نشانه‌ای از یک اختلال مانند بیماری التهابی روده (IBD)، بیماری آمیزشی (STD) یا سرطان باشد. برای تشخیص این بیماری‌ها انجام تست‌های تکمیلی مانند کولونوسکوپی تحت بی‌هوشی نیاز است.
مصرف مکمل‌های نرم‌کننده مدفوع یا پسیلیوم با افزایش فیبر رژیم غذایی می‌تواند یبوست و اجابت مزاج مشکل بیمار را تا حدی کاهش دهد. گاهی اوقات استفاده از پماد زینک اکسید محافظ یا شیاف ملین (مانند گلیسیرین) به نرمی مدفوع کمک می کند.

استفاده از بی‌حس کننده‌های موضعی (مانند بنزوکائین یا لیدوکائین ) بر روی مقعد یا حمام آب گرم نشسته به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه پس از اجابت مزاج با افزایش جریان خون به منطقه به رفع احساس ناراحتی و بهبودی فرد کمک می‌کند. درمان‌های لازم برای کاهش گرفتگی اسفنکتر مقعد و بهبود شقاق شامل تزریق سم بوتولینوم، استفاده از پماد نیتروگلیسیرین یا مسدودکننده‌های کانال کلسیم (مانند کرم یا ژل نیفدیپین، دیلتیازم) به ناحیه‌ی شقاق است.
در صورت مؤثر نبودن این درمان‌ها فرد کاندید جراحی برداشت زخم یا برداشت قسمتی از عضله‌ی دریچه‌ای مقعد یا هر دو می‌شود. با احتمال کمتری کشیدن و اتساع دریچه‌ی مقعد هم ممکن است، انجام شود.

اطلاعات بیشتر با مراجعه به مقاله‌ها‌ی مرتبط با  درمان شقاق یا فیشر مقعد

هموروئید

بیماری هموروئید یا بواسیر با ورم و واریسی شدن وریدهای واقع در دیواره‌ی راست روده و مقعد به وجود می‌آید. مویرگ‌های مقعدی تحت تأثیر فشار بیش از حد متورم می‌شوند و توانایی بازگشت خون به سمت قلب را از دست می‌دهند. این فشار ممکن است مربوط به بارداری، بلند کردن اجسام سنگین یا زور زدن‌های مکرر در هنگام دفع مدفوع سفت و سخت باشد. توده‌ی هموروئیدی ایجاد شده در داخل یا خارج از مقعد می‌تواند درد یا خونریزی ایجاد کند.
احساس پری رکتوم و تخلیه‌ی ناکامل آن پس از اجابت مزاج از دیگر نشانه‌های هموروئید است. خارش در منطقه مقعد معمولاً نشانه‌ی اختصاصی بیماری بواسیر نیست اما ممکن است توده‌ی بواسیری از تمیز کردن مناسب و صحیح مقعد جلوگیری کند و منجر به خارش شود.

بواسیر انواع مختلفی دارد که تشخیص نوع آن کمک بزرگی به درمان بهتر و سریع‌تر بیماری خواهد کرد. بواسیر داخلی بیشتر مربوط به درون مقعد و قسمت بالایی محل اتصال بین مقعد و رکتوم است. البته گاهی اوقات بواسیر داخلی به خارج مقعد کشیده می‌شود که بواسیر یا هموروئید نامیده می‌شود. بواسیر داخلی معمولاً یک توده‌ی قابل مشاهده و درد ایجاد نمی‌کند، اما خونریزی حین اجابت مزاج و پس از آن بر روی سنگ سرویس بهداشتی از علایم بارز آن است که شدت آن کم بوده و معمولاً منجر به کم‌خونی نمی‌شود، اما احتمال آن وجود دارد. یک نوع خاص از بواسیر خارجی منجر به ایجاد لخته خون دردناک خواهد شد که هموروئید ترمبوزه نام دارد.
پزشک با معاینه انگشتی و مشاهده‌ی مقعد آن را از لحاظ وجود ضایعات برجسته‌ی هموروئیدی بررسی می‌کند. برای تشخیص هموروئید بدون درد و خونریزی از معاینه‌ با آنوسکوپ کمک می‌گیرند. در صورت وجود خونریزی نیاز به بررسی دقیق‌تر با سیگموئیدوسکوپی یا کولونوسکوپی برای رد احتمال وجوده توده‌ی سرطانی یا حتی وجود بواسیر خونی است.
بیشتر علائم هموروئید بدون درمان خاصی با خود مراقبتی ( حمام نشسته آب گرم) و تغییر رفتاری و رژیم غذایی پر فیبر برطرف خواهد شد. در هموروئیدهای دیگر که به درمان دارویی و خانگی پاسخ نمی‌دهند از روش‌های کم‌تهاجمی غیر جراحی استفاده می‌کنند.

اطلاعات بیشتر با مراجعه به مقاله‌ها‌ی مرتبط با درمان بواسیر

فیستول مقعد

فیستول مقعدی یک مجاری باریک است که از درون کانال مقعد به سمت پوست اطراف مقعد باز شده است. فیستول خود‌به‌خود یا در ادامه‌ی یک آبسه ‌آنورکتال به وجود می‌آید. علل مستعد کننده آن شامل بیماری کرون و سل است. در مواردی هم ممکن است از دیورتیکولیت، تومورها، یا تروما ناشی شود. فیستول در نوزادان مادرزادی هستند و در میان پسران شایع‌تر است. فیستول رکتوواژینال از عوارض ثانویه بیماری کرون، صدمات زایمانی، پرتو درمانی یا سرطان است.
علایم آن شامل ترشحات بدبو، خون‌آبه‌ای و چرکی است که در صورت عفونت دردناک هم می‌شود. تشخیص آن با معاینه و انجام سیگموئیدوسکوپی در صورت شک به بیماری کرون امکان‌پذیر است. فیستول مقعدی در اغلب موارد نیاز به عمل جراحی خواهد داشت.

در گذشته، تنها درمان مؤثر فیستول مقعدی عمل جراحی باز بوده که درجاتی از بی‌اختیاری روده را برای بیمار به وجود می‌آورده است. ولی با پیشرفت علم و روی کار آمدن روش‌های نوین درمانی در این حیطه بیمار با تهاجم و عوارض کمتری درمان خواهد شد. جایگزین‌های عمل جراحی شامل فلپ، استن، پلاگین، چسب فیبرین و … است.
در صورتی که فرد مبتلا به اسهال یا بیماری کرون باشد انجام فیستولوتومی به دلیل تأخیر در بهبود زخم به صلاح بیمار نیست. بنابراین در این بیماران مترونیدازول و آنتی‌بیوتیک‌های مناسب دیگر و درمان‌های سرکوبگر مؤثرتر است.

اطلاعات بیشتر با مراجعه به مقاله‌ درمان فیستول مقعد

کیست مویی

بیماری پیلونیدال با کیست مویی یک عفونت ناشی از موی برگشته درون پوست است که در بالای شکاف باسن و در انتهایی‌ترین نقطه‌ی ستون فقرات قرار گرفته است. این بیماری معمولاً در مردان جوان و پر مو رخ می‌دهد اما می‌تواند در زنان نیز ایجاد شود. گاهی اوقات به دلایل ناشناخته، مو تحریک شده و به سمت درون پوست رشد می‌کند. این بیماری درون حفره‌ی بالای خط باسن اتفاق می‌افتد و کیست پیلونیدال نامیده می‌شود. کیست ممکن است هیچ علایمی نداشته باشد یا برعکس آلوده شود و عفونت کند. اگر عفونت باعث تجمع چرک درون کیست شود، آبسه پیلونیدال نامیده می‌گیرد. آبسه پیلونیدال باعث درد، قرمزی و تورم می‌شود. گاهی اوقات چرک آن خود‌به‌خود تخلیه خواهد شد.
این بیماری با مشاهده‌ی دقیق ناحیه‌ی و مشاهده‌ی سوراخ کوچک آن در منطقه‌ی عفونی تشخیص داده می‌شود. آبسه پیلونیدال باید به صورت سرپایی برش خورده و چرک درون آن تخلیه شود. اما سینوس پیلونیدال، نیاز به عمل جراحی دارد. می توانید با مشاهده عکس کیست مویی انواع روشهای جراحی و لیزر را با یکدیگر مقایسه نمایید.
کیست‌های بزرگتر ممکن است نیاز به جراحی با روش فلپ داشته باشند. در روش فلپ، پوست و گاهی اوقات عضله از یک منطقه نزدیکی به سینوس برداشته و به صورت پوشش منطقه‌ای که کیست برداشته شده است، پیوند می‌شود.

اطلاعات بیشتر با مراجعه به مقاله‌ها‌ی مرتبط با جراحی کیست مویی یا سینوس پیلونیدال

بیرون زدگی مقعد یا پرولاپس رکتوم

پرولاپس رکتوم برآمدگی بدون درد بافت درون مقعدی به سمت بیرون از آن است که اغلب از زور زدن بیش از حد حین دفع مدفوع ناشی می‌شود. تشخیص آن با کمک مشاهد و معاینه مقعد و حتی تصویربرداری‌های مختلف امکان پذیر است. پرولاپس رکتوم موقتی فقط در نوزادان و کودکان رخ می‌دهد که معمولاً بدون جراحی بهبود می‌یابد. ولی پرولاپس رکتوم در بزرگسالان روز به روز بدتر شده و پایدار باقی می‌ماند، پس باید جراحی ‌شود. پرولاپس رکتوم باعث خروج راست روده و ایجاد ظاهری قرمز رنگ و مرطوب و گوشتی در اطراف خروجی مقعد خواهد شد. خونریزی مقعد و ناتوانی در کنترل مدفوع (بی‌اختیاری مدفوع) از علایم شایع این اختلال مقعدی است. در پرولاپس‌های شدید هم احتمال بروز درد وجود دارد. افتادگی کامل مقعد حالت دیگری است که در زنان مسن‌تر از ۶۰ سال رخ می‌دهد.
همچنین سیگموئیدوسکوپی، کولونوسکوپی و تنقیه باریم اشعه ایکس در تشخیص علت زمینه‌ای ایجاد پرولاپس کاربرد دارد.
با توجه به سن بیمار درمان‌های متفاوت تجویز می‌شود. در نوزادان و کودکان نرم‌کننده های مدفوع نیاز به فشار و زور زدن حین اجابت مزاج را از بین می برد. در بزرگسالان، معمولاً جراحی تنها راه درمان است. جراحی با روش‌های متفاوتی با هدف کشیدن و بازگرداندن بافت مقعد به درون آن انجام می‌شود

زگیل مقعد

زگیل مقعد ناشی از ورود نوعی ویروس به بدن به نام ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)است که همیشه به شکل زگیل بروز نمی‌کند. رشد و گسترش زگیل مقعدی می‌تواند بدون علامت یا همراه با برخی نشانه‌های خارش، درد، خونریزی باشد. ضایعات زگیلی معمولاً ۱ تا ۶ ماه پس از ابتلا به عفونت HPV ظاهر می‌شود. ضایعات کوندیلوما در ابتدا نرم، مرطوب و صورتی هستند که به مرور بافت زخمت و خشن پیدا می‌کنند و تیره‌تر می‌شوند. در اکثر موارد مانند قارچ و پایه دار رشد می‌کنند.
در واقع ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) یک ویروس سرطانی است، به این معنی که در طول زمان می‌تواند تغییراتی در بافت پوست به وجود آورد که در نهایت به سرطان مقعد منجر می‌شود. به علت مقاربتی بودن این بیماری به خصوص در مردانی که به صورت مقعدی با هم رابطه برقرار می‌کنند، شریک جنسی فرد نیز باید از نظر ابتلا به آن بررسی شود.
پزشک پس از تشخیص ضایعات گل‌کلمی زگیل مقعد برای از بین بردن و حذف تمام ضایعات قابل مشاهده بسته به محل، اندازه و تعداد زگیل‌ها ممکن است ترکیبی از درمان‌های مبتنی بر استفاده در مطب یا خانه را توصیه کند. هیچ درمانی برای زگیل خارجی کاملاً رضایت بخش نیست و برخی از درمان‌های آن ناراحت‌کننده هستند، زیرا منجر به پوسته‌ریزی ضایعات و حتی بافت اطراف آن خواهد شد. زگیل ممکن است با لیزر و یا یک جریان الکتریکی (الکتروکوتر) و یا با انجماد (سرما درمانی) و حتی عمل جراحی تحت بی حسی موضعی یا عمومی برداشته شود.
گاهی اوقات درمان موضعی و حتی جراحی و برداشتن ضایعات هم آن را ریشه کن نمی‌کند و پس از مدتی بیماری باز می‌گردد. بیوپسی ضایعات می‌تواند تغییرات پیشرفته پیش سرطانی سلول‌های منطقه را نشان دهد که در آن صورت باید عود بیماری، رشد مجدد ضایعات و تغییرات بافتی ناحیه‌ی مقعد تحت پیگیری مداوم قرار گیرد.

سرطان مقعد

به طور کلی سرطان مقعد نادر است اما به دلیل مخاطراتی که تشخیص دیرهنگام آن در زندگی فرد ایجاد خواهد کرد بسیار مهم است. شیوع سرطان مقعد در زنان تقریباً دو برابر مردان است. علت قطعی سرطان مقعد نامشخص است، اما یکی از مهم‌ترین عوامل خطر سرطان مقعد مربوط به یکی از انواع ویروس زگیل است که جزء بیماری‌های منتقله از راه جنسی محسوب می‌شود. ابتلا به فیستول مزمن، سابقه پرتودرمانی بر روی پوست مقعد و لنفوگرانولوما ونروم نیز از دیگر عوامل تهدید کننده است.
بر خلاف سرطان راست‌روده که بیشتر از نوع آدنوکارسینوماست، شایع‌ترین نوع سرطان مقعدی را کارسینوم سلول سنگفرشی تشکیل می‌دهد. البته احتمال گسترش سرطان مقعد در سلول‌های پوست اطراف آن نیز وجود دارد.
خونریزی حین اجابت مزاج، درد و گاهی خارش اطراف مقعد از نشانه‌های بارز این بیماری مهلک است. حدود ۲۵ درصد از افراد مبتلا به سرطان مقعد هیچ نشانه‌ای ندارند که در این افراد، سرطان تنها در طول یک معاینه معمولی کشف می‌شود.
برای تشخیص سرطان مقعد، پزشک ابتدا پوست اطراف مقعد و هر گونه تغییر ظاهری آن را بررسی می‌کند. سپس با یک دست دستکش پوشیده داخل مقعد و قسمت پایینی رکتوم را از نظر وجود هر برجستگی یا مسئله‌ی غیر عادی کنترل می‌کند. برای بررسی بیشتر از وسیله‌ای به نام آنوسکوپ کمک می‌گیرد تا قسمت پایینی رکتوم را ببیند.

نمونه‌برداری از بافت و‌ بیوپسی به منظور بررسی بیشتر و تشخیص قطعی آن انجام می‌شود. درمان آن ممکن است فقط جراحی، ترکیبی از پرتودرمانی و شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی و جراحی باشد. در اغلب موارد جراحی به تنهایی درمان رضایت بخشی است،

درمان‌های ترکیبی نیز اثربخشی فراوانی دارد و می‌تواند بقای بیش از ۷۰ درصد موارد را تا پنج سال تضمین کند. درمان این بیماران همیشه نیاز به پیگیری دارد تا در صورت عود یا متاستاز پزشکان بتوانند به سرعت وارد عمل شوند.

بیماری مقعدی بی‌اختیاری مدفوع

بی‌اختیاری مدفوع یا از دست دادن کنترل حرکات روده‌ای می‌تواند زندگی فردی و اجتماعی افراد را تحت تأثیر قرار دهد. بی‌اختیاری مدفوع می تواند در طول حملات اسهال یا در طول ابتلا به یبوست رخ دهد. بی‌اختیاری روده‌ای مداوم می‌تواند در زنانی با سابقه‌ی زایمان سخت، افرادی با سابقه جراحی مقعدی پرعارضه،‌ پرولاپس رکتوم (برآمدگی بافت رکتوم ازخروجی مقعد)، زوال عقل، آسیب عصبی ناشی از دیابت، تومورهای مقعد به وجود آید .
برای تشخیص علت ایجاد اختلال پزشک نیاز به بررسی فرد از نظر اختلالات ساختاری یا عصبی با معاینه‌ی مقعد و رکتوم، چک کردن میزان قدرت انقباضی مقعد و حتی انجام سیگموئیدوسکوپی دارد. تست‌های دیگر از جمله سونوگرافی داخل مقعدی، تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) و بررسی عملکرد اعصاب و عضلات پوشش لگن، ممکن است لازم باشد.
اولین گام در اصلاح بی‌اختیاری مدفوع سعی در ایجاد یک الگوی منظم حرکات‌ روده‌ای است تا به تولید مدفوع طبیعی نه شل و نه سفت بیانجامد. ورزش عضلات کف لگن و استفاده از تکنیک‌های بیوفیدبک می‌تواند کمک بزرگی به بازگشت قدرت عضلانی مقعد کند.
اگر بی اختیاری مدفوع همچنان ادامه داشته باشد یا نقص ساختاری در مقعد وجود داشته باشد، فرد نیاز به جراحی پیدا می کند. آخرین راه چاره‌ی این اختلال انجام عمل کولوستومی با بستن مسیر مقعد و باز کردن آن به سمت شکم و تعبیه کیسه‌ای برای دفع و تخلیه مدفوع بر روی شکم است.

خارش مقعد

خارش درون مقعد و پوست اطراف آن خارش مقعد یا آنی نامیده می‌شود. در اکثر موارد، پزشکان یک اختلال خاصی برای خارش مقعد شناسایی نمی‌کنند و خارش بدون درمان پس از یک دوره از زمان از بین می‌رود. شایع‌ترین علت خارش مقعد مربوط به مسائل بهداشتی است و تنها تعداد کمی از موارد توسط یک اختلال خاص مانند کرمک یا عفونت قارچی ایجاد می‌شود. از میان علل خاص باید بیماری التهابی روده و سرطان مقعد (علل نادر) جدی در نظر گرفته شود.
افراط یا کم‌توجهی در بهداشت فردی می‌تواند به خارش مقعد منجر شود. برای مثال، پاکسازی ناکافی باقی‌مانده‌های مدفوع بر روی مقعد پس از عمل دفع و تعرق پوست اطراف مقعد می‌تواند تحریک کننده باشد. ابتلا به بیماری هموروئید و بواسیر بیرون زده معمولاً تمیز کردن مقعد را دچار مشکل می‌کند و گاهی با نشت مخاط یا مدفوع باعث تحریک پوست اطراف مقعد می‌شود. از طرفی وسواس بیش از حد با پاک کردن شدید ناحیه‌ی مقعد با دستمال مرطوب بهداشتی و شست‌وشوی آن با صابون‌های قوی می‌تواند منجر به خشکی و تحریک پوست یا گاهی اوقات باعث واکنش‌های حساسیتی (آلرژیک) شود.
هنگامی که خارش مقعد شروع می‌شود، فرد وارد یک چرخه‌ی معیوب می‌گردد به صورتی که با هر بار خاراندن مقعد باعث تحریک بیشتر پوست آن و تکرار خارش خواهد شد. اغلب مردم با خاراندن شدید خود باعث ایجاد خراش باز بر روی پوست می‌شوند. همین خراش باز می‌تواند زمینه‌ی ابتلا به بیماری‌های ویروسی یا باکتریایی دیگر را فرآهم کند. همچنین گاهی اوقات با مصرف خودسرانه پمادهای ضد خارش نه تنها بهتر نشده بلکه حساسیت هم می‌دهند.

خارش هر قسمتی از مقعد درون یا بیرون آن نیاز به بررسی و پیگیری دارد. در صورت وجود علایم هشدار دهنده‌ای چون اسهال خونی، ادم یا بیرون زدگی بواسیر، تخلیه‌ی چرک از فیستول، زمختی پوست اطراف مقعد، نشت مدفوع همراه با خارش مقعد باید طی یک تا دو روز به پزشک مراجعه کرد. ولی پیگیری خارش مقعد به تنهایی را می‌توان تا چند روز هم به تأخیر انداخت.

آبسه مقعدی

آبسه مقعدی یا آنورکتال یک حفره پر از چرک ناشی از حمله باکتری‌های مهاجم به غده ترشحی مخاط در مقعد و رکتوم است. آلودگی باکتریایی مسیر غدد موجود در مقعد یا رکتوم را مسدود می‌کند و آبسه ایجاد می‌شود. تولید عفونت و چرک باعث درد و تورم ناحیه می‌شود. گاهی اوقات برای بررسی آبسه تصویربرداری تشخیصی نیاز است. آبسه ممکن است آن‌قدر در دیواره‌ی رکتوم عمقی شود که به اطراف مقعد باز گردد. با وجود این‌که مقعد منطقه‌ی پر از باکتری و عوامل عفونت‌زاست، اما به طور کلی به دلیل جریان خون فراوان در آن عفونت رخ نمی‌دهد. اما در صورت بروز عفونت معمولاً ترکیبی از انواع مختلف باکتری‌ها در ایجاد آن نقش دارد.
آبسه مقعدی باعث آسیب قابل توجهی در سلول‌ها و بافت‌های مجاور خود می‌شود و حتی به ندرت ممکن است به از دست دادن کنترل روده (بی‌اختیاری مدفوع) منجر گردد. افراد مبتلا به بیماری کرون در معرض خطر آبسه آنورکتال هستند. گاهی اوقات، آبسه یک عارضه‌ی جانبی ناشی از بیماری دیورتیکولیت یا بیماری التهابی لگن است.
آبسه می‌تواند متورم، قرمز، حساس و بسیار دردناک شود و حتی با احتمال کم منجر به تب گردد. آبسه عمیق موجود در رکتوم اغلب باعث علایم دیگری مانند تب و درد در قسمت تحتانی شکم نیز می‌شود.
پزشک معمولاً می تواند به راحتی آبسه موجود در پوست اطراف مقعد را شناسایی می‌کند. اما در مواردی که اثری از تورم خارجی و قرمزی دیده نمی‌شود انجام معاینه‌ی انگشتی مقعد را نیاز می‌بیند. وجود بافت متورم دردناک درون مقعد علامتی از وجود آبسه است.
در مراحل اولیه ایجاد آبسه مقعدی درمان آنتی‌بیوتیکی می‌تواند اثربخش باشد، اما برش و تخلیه‌ی آبسه بهترین شکل از درمان آن محسوب می‌شود. عمل تخلیه‌ی آبسه تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود و در آبسه‌های عمقی به بی‌هوشی عمومی و انجام آن در شرایط مجهزتر و اطاق عمل نیاز است.
در حدود نیمی از موارد حتی با درمان مناسب هم، آبسه منجر به تشکیل یک کانال غیر طبیعی از درون مقعد به سمت اطراف آن و ایجاد فیستول خواهد شد.

گیر افتادن اشیاء خارجی در مقعد و رکتوم

اشیاء سخت و نامتعارف بلعیده شده مانند خلال‌دندان، استخوان مرغ یا استخوان ماهی به دلیل این‌که هضم نمی‌شوند، ممکن است درون محل اتصال بین مقعد و رکتوم گیر کنند. همچنین اجسام خارجی حین انما، جراحی، تعیین درجه حرارت مقعدی و آلت مصنوعی ممکن است به صورت ناخواسته درون کانال مقعد و رکتوم گیر افتد یا تکه‌ای از آن شکسته شود. وجود این اجسام درون مقعد باعث درد ناگهانی حین اجابت مزاج می‌شود. دیگر نشانه‌ها به اندازه و شکل جسم و مدت‌زمان وجود آن درون مقعد بستگی دارد که می‌تواند منجر به عفونت و حتی سوراخ شدن دیواره مقعد یا رکتوم شود. در برخی موارد پزشک قادر به لمس جسم خارجی طی معاینه انگشتی خواهد بود. معاینه شکم، سیگموئیدوسکوپی و تصویربرداری اشعه ایکس ممکن است برای بررسی سوراخ‌شدگی دیواره مقعد لازم باشد.
در صورت قابل لمس بودن جسم ابتدا برای خروج دستی آن تلاش می‌شود. معمولاً برداشت انگشتی جسم با یک بی‌حسی موضعی در زیر پوست و مخاط مقعد انجام می‌شود. گاهی اوقات هم پزشکان ترجیح می‌دهند این کار را تحت بی‌هوشی عمومی که باعث شل شدن مقعد می‌شود، انجام ‌دهند تا راحت‌تر جسم را بدون عمل جراحی بردارند. از طرفی حرکات موجی (دودی) طبیعی روده نیز به حرکت رو به پایین جسم کمک می‌کند تا برداشت آن امکان‌پذیر شود.

در برخی موارد بیمار خیلی خوش شانس نیست و امکان برداشت دستی آن وجود ندارد. در این صورت پزشک چاره‌ای جز جراحی باز اکتشافی تحت بی‌هوشی عمومی نخواهد شد.
پس از اتمام عمل برداشت جسم خارجی با کمک سیگموئیدوسکوپی (استفاده از لوله‌ی قابل انعطاف برای مشاهده قسمت‌های پایینی روده بزرگ و داخل مقعد) سوراخ یا زخم احتمالی در مسیر را بررسی می‌کنند

سندرم لواتور آنی

سندرم لواتور آنی به صورت دردهای پراکنده در رکتوم ناشی از اسپاسم عضله لواتور آنی در نزدیکی مقعد است. احتمالاً درد زودگذر مقعدی و درد دنبالچه‌ای هر دو از اختلالات ناشی از این سندرم هستند. گرفتگی عضلات باعث دردی در ناحیه‌ی مقعد می‌شود که به طور معمول به اجابت مزاج ارتباطی ندارد. درد معمولاً کمتر از ۲۰ دقیقه طول می‌کشد و ممکن است کوتاه، شدید و همراه با دردهای مبهم نقاط بالای رکتوم همراه باشد. این دردها می‌تواند به صورت خودبه‌خود رخ دهد و حتی در مواردی فرد را از خواب بیدار کند. در موارد شدید، می‌تواند ساعت‌های زیادی باقی بماند و حتی عود کند.
پزشک طی مشاهده و معاینه‌ی فیزیکی مقعد با رد سایر علل درد مقعد مانند بواسیر ترومبوزه، شقاق و آبسه به مشکلات عضلانی و تنگی مقعد شک خواهد کرد. این مشکل تهدید کننده‌ی حیات بیمار نیست و با خود مراقبتی و در موارد شدید با فیزیوتراپی و ورزش عضلات کف لگن بهبود می‌یابد.
حمام نشسته آب گرم و مصرف یک مسکن ضد درد خفیف (مانند آسپیرین) می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد. گاهی اوقات با تحریک الکتریکی خفیف منطقه می‌توان گرفتگی عضلانی مقعد را متوقف کرد. اطلاعات بیشتر با مراجعه به مقاله‌ی درد مقعد

پروکتیت

پروکتیت بیماری است که در آن پوشش مخاطی دیواره مقعد دچار التهاب می‌شود. التهاب می‌تواند علل بسیاری اعم از عفونت و پرتودرمانی داشته باشد. این بیماری بسته به علت ایجاد کننده آن می‌تواند بدون درد یا بسیار دردناک باشد. پزشک پس از بررسی داخل راست روده آن را تشخیص می‌دهد. آنتی‌بیوتیک می‌تواند پروکتیت ناشی از عفونت را درمان کند.
پروکتیت با علل مختلف رایج است و ممکن است با بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو مرتبط باشد. بیماری‌های منتقله از راه جنسی (مانند سیفلیس، سوزاک، کلامیدیا، عفونت ویروس هرپس سیمپلکس یا عفونت سیتومگالوویروس) به ویژه در میان مردانی که با مردان دیگر رابطه جنسی مقعدی دارند بیشتر باعث این اختلال خواهد شد.

اگر پروکتیت ناشی از نابودی فلور نرمال روده‌ای با مصرف آنتی‌بیوتیک باشد، مترونیدازول یا وانکومایسین برای از بین بردن باکتری‌های مضر روده‌ای تجویز می‌شود. هنگامی که علت پرتودرمانی است، هیدروکورتیزون (یک کورتیکواستروئید) یا مزالازین می‌تواند به صورت انما یا شیاف داده شود تا به کاهش درد فرد کمک کند. اگر این اشکال درمانی التهابی مؤثر نباشد، از کورتیکواستروئیدها خوراکی استفاده می‌شود. در صورتی که پروکتیت باعث خونریزی از مخاط راست روده شود، پلاسمای آرگون، لیزر، الکتروکواگولاسیون و کوتر (سوزاندن) می‌تواند برای جلوگیری از خونریزی استفاده شود.

نحوه معاینه و تشخیص بیماری های مقعدی

پزشک پس از گرفتن یک شرح حال دقیق از سوابق دارویی و بیماری فرد مراجعه کننده به مشاهده ناحیه‌ی مقعد با چشم و سپس معاینه‌های دیگر بسته به نوع بیماری‌ای که حدس می‌زند، می‌پردازد شامل :

• معاینه انگشتی: در این معاینه پزشک با دست دستکش پوشیده و آغشته به ژل لغزنده، با کمک یک انگشت درون مقعد را معاینه می‌کند. او در معاینه‌ی خود عامل به وجود آورنده‌ی علایم بیمار را جست‌وجو می‌کند
• آنوسکوپی: یک روش تشخیصی است که در آن با استفاده از ابزار لوله‌ای کوچک چند اینچ آخر راست روده و کانال مقعد را بررسی می‌کنند
• سیگموئیدوسکوپی انعطاف پذیر: روشی است که در آن با کمک یک ابزار لوله‌ی کوچک مجهز به دوربین فیلمبرداری قسمت‌هایی از روده بزرگ را مشاهده می‌کنند
• کولونوسکوپی: روش دیگری است شبیه سیگموئیدوسکوپی که با کمک آن کل روده بزرگ را مشاهده می‌کنند ولی معمولاً نیاز به اقدامات قبلی آمادگی روده و گاهی استفاده از آرام‌بخش حین انجام دارد
• بیوپسی: نمونه‌برداری از بافت یا ضایعات که به منظور بررسی میکروسکوپی آن انجام می‌شود
• سونوگرافی یا MRI: انواعی از روش‌های تصویربرداری غیر تهاجمی هستند که ساختار و عملکرد کانال مقعد و عضلات اسفنکتر مقعد را نشان می‌دهند
• دفکوگرافی: روشی برای بررسی عملکرد روده‌ای و عضلات مقعدی هنگام عمل دفع است که با کمک تصویربرداری اشعه ایکس و باریم انما انجام می‌شود

پس از تشخیص نوع بیماری مقعدی پزشک درمان بیمار را آغاز می‌کند. بسیاری از اختلالات مقعدی بدون عمل جراحی قابل درمان هستند.

سوالات مداول