گاستروانتریت ویروسی یا آنفولانزا معده+ روش درمان
گاستروانتریت نوعی بیماری گوارشی می باشد که با اختلالات گوارشی همراه است. در این مطلب با بررسی دقیق انواع علائم، علتها و نحوه درمان آنفولانزا معده یا همان بیماری گاستروانتریت آشنا خواهیم شد.
گاستروانتریت چیست؟
گاستروانتریت ویروسی نوعی عفونت روده ای است که با اسهال ، گرفتگی شکم، حالت تهوع یا استفراغ و گاهی اوقات تب مشخص می شود. متداول ترین روش ابتلا به گاستروانتریت ویروسی دریافت آنفولانزای معده از طریق تماس با شخص آلوده یا با مصرف غذای آلوده و یا آب آلوده است. ابتلا به گاستروانتریت ویروسی برای نوزادان، افراد مسن و افرادی با سیستم ایمنی ضعیف می تواند کشنده باشد. هیچ درمان مؤثری برای گاستروانتریت ویروسی وجود ندارد ، بنابراین پیشگیری مهمتر از درمان است. علاوه بر جلوگیری از مصرف غذا و آب که ممکن است آلوده باشد، شستشوی کامل و مکرر دست ها بهترین دفاع شما خواهد بود.
علائم گاستروانتریت ویروسی
این بیماری معمولاً با نام آنفولانزا معده شناخته می شود، گاستروانتریت همان آنفولانزا نیست. آنفولانزای معمول تنها بر دستگاه تنفسی مثل بینی، گلو و ریه ها تأثیر می گذارد. ولی گاستروانتریت به روده شما حمله کرده و باعث علائم و نشانه هایی به این شرح می شود.
- اسهال آبکی ، معمولاً غیر خونین ( اسهال خونی معمولاً بدان معنی است که شما یک عفونت متفاوت و شدیدتر دارید.)
- گرفتگی و درد شکم
- حالت تهوع ، استفراغ یا هر دو
- درد های عضلانی یا سردرد گاه به گاه
- تب درجه پایین
بسته به علت، علائم گاستروانتریت ویروسی، پس از آلوده شدن ممکن است طی یک یا سه روز ظاهر شود و از خفیف تا شدید متغیر باشد. علائم معمولاً فقط یک یا دو روز طول می کشند ، اما بعضی اوقات ممکن است تا ۱۰ روز ادامه یابد. از آنجا که علائم مشابه هستند ، به راحتی می توان اسهال ویروسی را با اسهال ناشی از باکتری ها ، سالمونلا اشتباه گرفت.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنید ؟
اگر شرایط زیر را دارا می باشید، لازم است با پزشک متخصص مشورت نمایید:
برای بزرگسالان
- استفراغی که بیش از دو روز ادامه یابد.
- استفراغ خونی
- مشاهده علائم کمبود آب بدن مثل تشنگی بیش از حد، خشکی دهان ، ادرار زرد و ضعف شدید ، سردرد یا سرگیجه
- خونریزی مقعدی
- تب بالای ۱۰۴ درجه فارنهایت (۴۰ درجه سانتیگراد)
برای نوزادان و کودکان
- تب ۱۰۲ درجه فارنهایت (۳۸٫۹ درجه سانتیگراد) یا بالاتر
- بی حسی یا تحریک پذیری
- ناراحتی یا درد زیادی
- اسهال کودکان (خونی)
- کم آبی
اگر نوزادی دارید، به یاد داشته باشید که گرچه اسهال اتفاق معمول برای کودک است. اما استفراغ اینگونه نیست. بلکه نوزادان به دلایل مختلف استفراغ می کنند، که بسیاری از آنها ممکن است نیاز به مراقبت پزشکی داشته باشند. اگر کودک شما شرایط زیر را دارا می باشد، فوراً با پزشک تماس بگیرید:
- استفراغ بیش از چند ساعت
- مدفوع خونی یا اسهال شدید
- مشاهده ملاج نرم یا فرو رفته
- خشک شدن دهان یا بدون اشک گریه کردن
- خواب آلودگی به شکل غیر معمول
علت گاستروانتریت یا آنفولانزای معده
تعدادی از ویروس ها می توانند باعث گاستروانتریت شوند، از جمله:
- نوروویروس ها : این ویروس ها هم کودکان و هم بزرگسالان را تحت تأثیر قرار می دهد و شایعترین علت بیماری ناشی از مصرف غذا در سراسر جهان است. عفونت نوروویروس می تواند در خانواده ها و جوامع گسترش یابد. در بیشتر موارد، شما ویروس را از غذای آلوده یا آب دریافت می کنید، اگرچه احتمال انتقال ویروس از فرد نیز وجود دارد.
- روتاویروس : این ویروس شایع ترین علت گاستروانتریت ویروسی در کودکانی است که معمولاً از طریق مصرف غذای آلوده و یا قرار دادن انگشتان آلوده در دهان انتقال می یابد. این عفونت در نوزادان و کودکان خردسال بسیار شدید است. بزرگسالان آلوده به روتاویروس ممکن است علائمی نداشته باشند، اما هنوز هم می توانند بیماری را گسترش دهند.
عوامل خطر گاستروانتریت ویروسی
گاستروانتریت در سراسر جهان وجود دارد و بر افراد مختلف تأثیر می گذارد. افرادی که ممکن است مستعد ابتلا به گاستروانتریت باشند، عبارتند از:
- کودکان، ممکن است کودکان در مهد کودک یا مدارس ابتدایی در معرض بیماری قرار گیرند. علت این امر ضعیف بودن سیستم ایمنی بدن کودک است.
- سالمندان، سیستم ایمنی بدن با افزایش سن تضعیف می شود. این مشکل در میان افرادی که در خانه سالمندان نگه داشته می شوند، بیشتر است.
- مکان های شلوغ : مدارس، کلیساها یا ساکنان خوابگاه و یا هر مکانی که گروه هایی از افراد در نزدیک هم جمع شوند، می توانند محیطی برای انتقال عفونت روده باشد.
- سیستم ایمنی ضعیف، اگر مقاومت بدن در برابر عفونت تحت شرایطی مانند اچ آی وی، شیمی درمانی و … کم شود، خطر انتقال بیماری افزایش می یابد.
عوارض
اصلی ترین عارضه گاستروانتریت ویروسی کم آبی بدن است، که موجب از بین رفتن شدید آب و نمکهای اساسی و مواد معدنی در بدن می شود. اگر به اندازه کافی از مایعات برای جایگزینی مواد از دست رفته از طریق استفراغ و اسهال استفاده کنید، دچار کمبود آب بدن نخواهید شد.
نوزادان، افراد مسن و افرادی با سیستم ایمنی سرکوب شده ممکن است هنگام از دست دادن مایعات دچار کمبود آب بدن شوند. در این مورد ممکن است بستری در بیمارستان و دریافت مایعات به صورت داخل وریدی مورد نیاز باشد. کمبود شدید آب بدن می تواند کشنده باشد.
پیشگیری از التهاب روده یا گاستروانتریت
بهترین راه برای جلوگیری از شیوع عفونت های روده ، رعایت موارد احتیاطی است:
- واکسیناسیون : در برخی کشورها به منظور جلوگیری از گاستروانتریت ناشی از روتاویروس، به خصوص در کودکان واکسن تزریق می شود. تزریق واکسن در جلوگیری از علائم شدید این بیماری مؤثر است.
- شستشوی مرتب دستها : شستشوی منظم دستها با صابون و آب گرم به خصوص بعد از استفاده از توالت، می تواند در پیشگیری موثر باشد.
- استفاده از وسایل شخصی : از به اشتراک گذاشتن ظروف غذاخوری، لیوان و حوله خودداری کنید.
- حفظ فاصله : در صورت امکان از تماس نزدیک با هر کسی که ویروس دارد، جلوگیری کنید.
- ضدعفونی کردن سطوح : اگر شخصی در خانه شما مبتلا به گاستروانتریت ویروسی است، سطوح سخت مانند شیر آب، پیشخوان آشپزخانه و … را با مواد شوینده عفونی کنید.
- رعایت احتیاط هنگام مسافرت : هنگامی که به کشورهای دیگر مسافرت می کنید، ممکن است، از طریق آب آلوده بیمار شوید. با پیروی از این نکات میتوانید خطر ابتلا به بیماری را کاهش دهید:
- تنها از آب های بسته بندی استفاده کنید.
- از خرید یخ خودداری کنید، زیرا ممکن است از آب آلوده ساخته شده باشند.
- آب بطری برای مسواک زدن دندان استفاده کنید.
- از مصرف گوشت و ماهی پخته نشده، خودداری کنید.
نحوه تشخیص
پزشک شما به احتمال زیاد براساس علائم، معاینه فیزیکی و بعضی اوقات با توجه به موارد مشابه در جامعه، بیماری را تشخیص می دهد. آزمایش مدفوع می تواند روتاویروس یا نوروویروس را تشخیص دهد، اما هیچ آزمایشی برای تشخیص سایر ویروس های ایجاد کننده گاستروانتریت وجود ندارد. در بعضی موارد، پزشک ممکن است از شما یک نمونه مدفوع دریافت کند تا احتمال عفونت باکتریایی یا انگلی را رد کند.
درمان گاستروانتریت ویروسی
اغلب درمان پزشکی خاصی برای گاستروانتریت ویروسی وجود ندارد. آنتی بیوتیک ها در برابر ویروس ها مؤثر نیستند ، و استفاده زیاد از آنها می تواند به ایجاد سویه های مقاوم به آنتی بیوتیک باکتری ها کمک کند. درمان در ابتدا شامل اقدامات مراقبت از خود است.
روشهای خانگی و دارویی
برای کمک به خود و جلوگیری از کم آبی برای بهبودی و درمان این اختلال گوارشی، موارد زیر را رعایت نمایید :
- تا چندین ساعت از مصرف غذاهای جامد خودداری کنید.
- نوشیدن مقدار زیادی آب و نوشیدنی های ورزشی بدون کافئین
- به تدریج مصرف غذاهای نرم مانند کراکر، نان تست ، ژلاتین ، موز ، برنج و مرغ را شروع کنید. در صورت بازگشت حالت تهوع ، از خوردن غذا خودداری کنید.
- تا درمان کامل از مصرف غذاها و مواد خاص مانند لبنیات، کافئین، الکل، نیکوتین و غذاهای چرب یا بسیار چاشنی خودداری کنید.
- استراحت کافی داشته باشید
- با احتیاط دارو مصرف کنید و قبل از مصرف با پزشک مشورت نمایید.
