علایم سندرم روده کوتاه
>
علایم سندرم روده کوتاه و شدت آن میتواند بسته به طول و میزان اختلال عملکرد قسمت باقي‌مانده يا ناپايدار روده‌ی كوچك متفاوت باشد. از آن‌جایی که سندرم روده‌ی کوتاه میتواند تا حد زیادی در افراد مختلف، متفاوت بروز کند، باید توجه داشت که ممکن است افراد مبتلا تمام نشانه‌های مورد بحث را نداشته باشند. لازم است تا افراد بیمار یا والدین کودکان یا نوزادان آسیب دیده با پزشک و تیم پزشکی خود درباره‌ی موارد خاص، علایم همراه و پیش آگهی کلی آنها صحبت کنند.
یکی از علایم اصلی سندرم روده‌ی کوچک اسهالی است که از بین نمی‌رود. اسهال میتواند منجر به کم‌آبی، سوء‌تغذیه و کاهش وزن بیمار شود. مدفوع مایع و آبکی حاوی مایع و الکترولیت بیشتری نسبت به مدفوع جامد است. از دست دادن آب به این معنا است که بدن مایع و الکترولیت از جمله سدیم، پتاسیم و کلرید به اندازه کافی ندارد. سوء‌تغذیه، بیماری است که وقتی بدن مقدار مناسب ویتامین‌ها، مواد معدنی و مواد مغذی مورد نیاز برای حفظ بافت سالم و عملکرد اندام را تأمین نمی‌کند، گسترش می‌یابد. سوء‌تغذیه می تواند باعث تورم شکم، از دست دادن آب بدن، از دست دادن توده‌ی عضلانی،خشکی پوست و پوسته پوسته شدن آن شود. سندرم روده کوتاه حتی میتواند منجر به اختلال رشد در نوزادان و کودکان به علت کمبود مواد غذایی شود. افزایش بیش از حد باکتری های طبیعی در روده‌ی کوچک کودکان مبتلا به سندرم روده کوتاه معمول است. تشدید اسهال، ضعف، و افزایش دفع مواد مغذی در این شرایط ممکن است رخ دهد. این مشکلات میتواند شدید باشد و بدون درمان مناسب تهدیدی برای زندگی فرد محسوب گردد. علایم و نشانه‌های دیگر شامل:
- نفخ؛
- گرفتگی؛
- خستگی؛
- سوزش سر دل؛
- گاز بیش از حد روده؛
- استفراغ؛
- ضعف؛
- مدفوع بی‌رنگ، چرب و بدبو؛
- تورم (ادم) به خصوص در پاها؛
- کاهش وزن.
افرادی که مبتلا به سندرم روده کوتاه هستند، با احتمال بیشتری دچار آلرژی و حساسیت غذایی از جمله عدم تحمل لاکتوز خواهند شد. عدم تحمل لاکتوز شرایطی است که در آن افراد، علایم گوارشی مثل نفخ، اسهال و گاز پس از خوردن یا نوشیدن شیر یا محصولات لبنی دارند.
لازم است تا افراد مبتلا و والدین کودکان مبتلا، با علایم کمبود آب شدید آشنا باشند تا در صورت بروز فوری به پزشک مراجعه کنند. علایم کمبود آب شدید عبارت‌اند از:
- تشنگی بیش از حد؛
- ادرار تیره رنگ؛
- ادرار کم؛
- سرگیجه یا ضعف؛
- پوست خشک؛
نوزادان و کودکان بیشتر دچار کم‌آبی می‌شوند. علایم کمبود آب در کودکان شامل:
- خشکی دهان و زبان؛
- فقدان اشک هنگام گریه کردن؛
- خیس نشدن پوشک برای ۳ ساعت یا بیشتر؛
- رفتار غيرعادي لرزان يا خواب آلود؛
- چشمان یا گونه های گود شده؛
- تب؛
روده‌ی کوچک یک لوله بلند و باریک است که از معده تا روده‌ی بزرگ امتداد دارد. این قسمت بیشتر در عمل هضم و جذب مواد مغذی در بدن نقش دارد. وقتی که روده‌ی کوچک آسیب ببیند یا به علل خاصی مانند جراحی قسمتی از خود را از دست بدهد، افراد مبتلا ممکن است توانایی جذب مقدار کافی آب، ویتامین‌ها و سایر مواد مغذی را از دست بدهند. انواع مختلفی از علایم اضافی ممکن است به دلیل عدم دریافت مقدار کافی ویتامین یا مواد معدنی خاص با سندرم روده کوتاه همراه باشد. در ادامه به بعضی از نمونه‌های کمبود ویتامین و مواد معدنی و علایم بالقوه آنها می‌پردازیم.
- کمبود ویتامین A میتواند با مشکلات شب کوری و خشکی غیر طبیعی و ضخیم شدن ملتحمه و قرنیه چشم همراه باشد. این ویتامین نقش مهمی در حفظ سلامتی پوست دارد.
- کمبود ویتامین B میتواند موجب ایجاد شرایط نامساعد مختلفی از جمله التهاب دهان و زبان، پوسته پوسته شدن لب، تورم به دلیل تجمع مایع (ادم)، سطوح پایین سلول‌های قرمز خون (کم خونی)، ضعف برخی عضلات چشم، ضربان قلب نامنظم (تاکیکاردی یا برادی کاردی)، آسیب اعصاب خارج از سیستم عصبی مرکزی (نوروپاتی محیطی) و تشنج شود.
- کمبود ویتامین D در کودکان میتواند منجر به درد در پاها و نرم شدن ساختار استخوان شود. در کودکان همچنین ممکن است، سرعت رشد کند و در نهایت منجر به کوتاه ماندن قد کودک گردد. به علت تضعیف استخوان‌ها (پوکی استخوان) افراد مبتلا مستعد شکستگی خواهند بود. کمبود ویتامین D میتواند باعث کاهش سطح کلسیم خون و همچنین اسپاسم‌های مکرر عضلانی و حس ناخوشایند بر روی پوست مانند احساس سوزن سوزن شدن، گردد.
- کمبود ویتامین E میتواند منجر به گرفتگی شدید عضلانی، سوزن سوزن شدن، از دست دادن هماهنگی عضلانی، تورم غیر طبیعی به علت تجمع مایع (ادم) و مشکلات بینایی شود.
- کمبود ویتامین K میتواند خونریزی طولانی مدت و تمایل به خونریزی را به راحتی ایجاد کند. افراد مبتلا ممکن است به علت خونریزی دچار تغییر رنگ پوست ناشی از خونریزی در زیر سطح پوست (اکیموز) و لکه‌های بنفش بر روی پوست به دلیل خونریزی داخل (پورپورا) شوند.
- کمبود آهن ممکن است سبب ظاهر بد رنگ و یا تغییر رنگ پوست، التهاب زبان و ناخن‌های غیر طبیعی شود. در موارد شدید، میتواند موجب ضعف، خستگی و دشواری تمرکز گردد.
- کمبود روی ممکن است باعث آسیب غشای مخاطی دهان (استوماتیت)، ریزش مو (آلوپسی)، بهبود زخم ضعیف و بثورات قرمز پوستی شود.
