روش های درمان خانگی بیماری کرون

با وجود این‌که پزشک با تجویز دارو یا توصیه به جراحی برای درمان و کنترل بیماری کرون می‌کوشد اما خود فرد نیز در روند بهبودی و تسریع آن نقش مهمی ایفا خواهد کرد. بنابراین در این مطلب با ما همراه باشید تا برا برخی از انواع روشهای خانگی درمان کرون آشنا شویم.

درمان خانگی کرون

تغییرات در رژیم غذایی و شیوه‌ی زندگی می‌تواند به کنترل علائم بیماری کرون کمک کند. برای کمک به مدیریت علائم و کاهش استرس این وضعیت فرد قادر است تا درمان‌های خانگی مفیدی انجام دهد که در ادامه به هر یک از آن‌ها می پردازیم:

تغذیه و رژیم غذایی

اگرچه رژیم غذایی باعث ایجاد بیماری کرون نمی‌شود، اما توجه به مواد غذایی مصرفی می‌تواند به تسکین علائم کمک کند. با این حال شواهدی از قطعیت تأثیر رژیم غذایی در بیماری کرون وجود ندارد، اما برخی از مردم متوجه شده‌اند که مصرف یا عدم مصرف برخی غذاهای خاصی علائم بیماری آنان را می‌کاهد. یادداشت‌برداری از مواد غذایی مصرفی روزانه و اثر آن‌ها بر تغییر علائم بیماری کرون می‌تواند بسیار مفید و کمک‌کننده باشد. در صورت پی بردن به اثر نامطلوب برخی مواد غذایی خاص بر علائم بیماری باید از مصرف آن‌ها اجتناب نمود. با این حال، حذف کل انواع مواد غذایی مانند دانه‌ها و قند معمولاً توصیه نمی‌شود. علاوه بر این تعداد وعده‌های غذایی نیز ممکن است بر روی علائم فرد اثر بگذارند. بعضی افراد متوجه شده‌اند که شش وعده‌ی غذایی کوچکتر در روز، به جای سه وعده غذایی بزرگتر، علایم آن‌ها را بهبود می‌بخشد. خوردن غذاهای نرم و ملایم و نوشیدن مقدار زیادی مایعات هنگام اسهال مزمن می‌تواند مانع از دست دادن مایعات بدن و احساس ضعف و خستگی شود. همچنین می‌تواند کلیه‌ها را تحت تأثیر قرار دهد و مانع سنگ کلیه شود. اجتناب از سودا و نوشیدنی‌ها حاوی کافئین نیز می‌توانند مانع ناراحتی‌های معده شود. رژیم غذایی مایع و تغذیه داخل وریدی هنگامی که احساس می‌شود که روده نیاز به استراحت دارد، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اغلب مواد غذایی دردسرآفرین در بیماری کرون که باید از مصرف آن‌ها خودداری شود، عبارت‌اند از:

• غذاهای چرب و سرخ شده و سخت هضم: در صورت ابتلا به بیماری کرون روده‌ی ممکن است قادر به هضم طبیعی یا جذب چربی نباشید. در عوض، چربی از طریق روده عبور خواهد کرد و اسهال بیمار را بدتر می‌کند. بنابراین باید سعی شود تا از مصرف کره، مارگارین، سس کیک و غذاهای سرخ شده خودداری گردد.
• مواد غذایی با فیبر بالا :مانند ذرت، ذرت بو داده، آجیل: در صورت ابتلا به بیماری التهابی روده باید غذاهایی با فیبر بالا مانند میوه‌ها و سبزیجات تازه و دانه‌های جامد، غذاهای خانواده کلم، مانند کلم بروکلی و گل کلم، آجیل، دانه، ذرت و پاپ کورن را که ممکن است علایم بیماری را بدتر کند، محدود شود. در صورت احساس ناراحتی با مصرف میوه‌ها و سبزیجات خام بهتر است آن‌ها را بخار پز یا پخته مصرف نمود.
• مصرف غذاهای تند، الکل و کافئین: محدودیت و اجتناب از مصرف این نوع مواد غذایی که علایم و نشانه‌های بیماری را بدتر می‌کنند، ضروری است. الکل و نوشیدنی هایی که حاوی کافئین هستند روده‌ی فرد را تحریک می‌کنند و می‌توانند اسهال را بدتر کنند، در حالی که نوشیدنی‌های گازدار اغلب گاز تولید می‌کنند. بنابراین مصرف آب فراوان روزانه بهترین جایگزین است.
• شیر در صورت عدم تحمل لاکتوز: بسیاری از افراد مبتلا به بیماری التهابی روده متوجه شده‌اند که مشکلاتی مانند اسهال، درد شکم و گاز با محدود کردن یا حذف محصولات لبنی بهبود می‌یابند. بیمار ممکن است لاکتوز را تحمل نکند، بدین معنی که بدن فرد قادر به هضم شکر شیر (لاکتوز) در غذاهای لبنی نباشد. استفاده از یک محصول آنزیمی مانند لاکتید نیز ممکن است مفید باشد.

مشورت و مشاوره با یک متخصص تغذیه می‌تواند علاوه بر کمک به جست‌وجوی مواد غذایی محرک و ترک آن‌ها یک رژیم غذایی مناسب حاوی کالری کافی و سرشار از مواد غذایی لازم بدن را تنظیم می‌کند. در مواردی ممکن است بیمار به سبب محدودیت‌های غذایی نیاز به مصرف ویتامین‌ها، مواد معدنی و مکمل‌های غذایی پیدا کند که البته باید با نظر پزشک مصرف شود. از طرفی التهاب و آسیب‌دیدگی روده مانع از جذب برخی مواد غذایی مانند چربی‌ها، کربوهیدارت‌ها و آب و بسیاری از ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌شود. جراحی در بیماران مبتلا به کرون همچنین می‌تواند باعث بروز این مشکلات شود، البته در صورتی که روده‌ی کوچک شما بیش از حد برداشته شده باشد. درد، اسهال و اضطراب مانع تمایل فرد به غذاها خواهد شد و همین امر باعث می‌شود تا به میزان کافی غذا نخورد. برخی داروهای کرون مانع جذب مواد مغذی خواهد شد. به احتمال زیاد پزشک یک مولتی ویتامین روزانه و دیگر مکمل‌ها را برای کمک به جایگزینی پیشنهاد می‌کند که عبارت‌اند از:

• ویتامین B: بیماری کرون می‌تواند بیمار را در معرض کمبود ویتامین B12 قرار دهد. اگر فردی در قسمت پایین روده‌ی کوچک خود عمل جراحی برداشت داشته باشد، ممکن است نتواند به اندازه کافی ویتامین B12جذب کند. بنابراین نیاز به اسپری یا داروی تزریقی آن خواهد داشت.
• ویتامین D: افراد ممکن است به اندازه کافی از این ویتامین دریافت نکنند. این ویتامین کمک می‌کند تا کلسیم جذب شده و استخوان‌ها را قوی نگه دارد. یک منبع بارز و طبیعی ویتامین دی نور خورشید است. پزشک ممکن است مکمل روزانه ۸۰۰ واحد بین المللی از این ویتامین را پیشنهاد کند.
• ویتامین‌های A، E و K : جراحی کرون جذب این ویتامین‌ها را در بدن کاهش می‌دهد. بنابراین بیماران نیاز به دریافت مکمل‌های آن پیدا خواهند کرد.
• آهن: وجود بافت‌های التهابی در بدن در بیماری کرون سبب خونریزی می‌شود که می‌تواند سطح آهن بدن را کاهش دهد.
• اسید فولیک: برخی از داروهای کرون مانند متوترکسات و سولفاسالازین سطوح اسید فولیک در بدن را کاهش می‌دهند. بهتر است اسید فولیک یک میلی‌گرم روزانه مصرف شود.
• پتاسیم: اسهال و مصرف بعضی از داروهای کورتیکواستروئیدی می‌توانند ذخایر این مواد معدنی را از بین ببرند.
• منیزیم: اسهال مزمن و بیماری کرون موجود در روده‌ی کوچک یا جراحی برداشت قسمتی از روده باعث می‌شود تا منیزیم کافی جذب بدن نشود.
• کلسیم: در صورتی که قادر به مصرف لبنیات نبوده یا توانایی جذب آن وجود نداشته باشد، ممکن است مقدار آن در بدن کافی نبوده و فرد نیاز به مصرف مکمل کلسیم پیدا کند. از طرفی مصرف داروهای کورتیکواستروئیدی به مدت طولانی باعث کم شدن تراکم استخوان می‌شود. مصرف مکمل‌های اضافی و غالباً ۱۵۰۰ میلی گرم کلسیم در روز به حفظ استخوان‌ها و جلوگیری از مشکلات دیگر کمک می‌کند. پوکی استخوان با کاهش شدید مواد معدنی استخوان، به عنوان یک مشکل بهداشتی مهم در بیماران مبتلا به بیماری التهابی روده شناخته شده است. غربالگری با بررسی تراکم استخوان در زنان یائسه، مردان بالای ۵۰ سال، بیماران مصرف‌کننده‌ی کورتیکواستروئید طولانی مدت (۳ ماه متوالی یا دوره های مکرر)، بیماران با سابقه شکستگی های تروماتیک با حداقل تروما و بیماران مبتلا به هیپوگنادیسم توصیه می‌شود. اکثر بیماران مبتلا به بیماری التهابی روده باید مکمل‌های کلسیم و ویتامین D مصرف کنند.

در بعضی موارد جدی، پزشک ممکن است پیشنهاد کند تا یک مکمل غنی از مواد مغذی را از طریق یک لوله تغذیه‌ای که از بینی به معده منتقل می‌شود، دریافت شود. در مواردی نیز پزشک ممکن است لوله را به طور مستقیم در داخل شکم قرار دهد. این روش به ندرت اتفاق می‌افتد و در هر صورت تغذیه لوله‌ای موقتی است. این عمل معمولاً در بیمارستان انجام می‌شود. در حالی که مکمل‌ها می‌توانند یک پیشنهاد خوب برای بیماران مبتلا به کرون باشند، اما خود فرد نباید درباره‌ی مصرف آن‌ها تصمیم بگیرد و تجویز و مشورت با پزشک برای جلوگیری از تشدید علایم بیماری ضروری است. پزشک ابتدا سطوح آهن، ویتامین D، ویتامین B12 و دیگر ویتامین‌ها و مواد معدنی را بررسی می‌کند. مکمل مورد نیاز به جایی که روده‌ی کوچک دچار آسیب شده است، بستگی دارد.
هنگامی که توازن میان باکتری‌های مفید و مضر در روده‌ی بیمار از بین می‌رود، همانند زمان مصرف آنتی‌بیوتیک در درمان بیماری کرون، فرد دچار اسهال و سایر مشکلات خواهد شد. باید توجه داشت که پروبیوتیک‌ باکتری‌های “دوستانه” هستند که به کنترل باکتری‌های مضر روده کمک می‌کنند. محققان در حال بررسی نقش پروبیوتیک‌ها بر بیماری کرون هستند.

ورزش و تحرک

ورزش منظم می‌تواند به بیمار کمک کند تا احساس خوبی داشته باشد. بنابراین به بیماران کرون پیشنهاد می‌شود تا به ورزش‌های هوازی و یوگا به صورت منظم روزانه بپردازند.

ارتقا روحیه

بسیاری از افراد وقتی متوجه طولانی‌مدت بودن بیماری و روند درمانی می‌شوند، دچار ناراحتی و خشم خواهند شد که تا حدی قابل انتظار است. اما در صورت احساس افسردگی یا اضطراب باید با نظر پزشک به یک مشاور مراجعه شود. خانواده و دوستان نزدیک نیز می‌توانند از فرد بیمار حمایت کرده و به صحبت و ارتباط برقرار نمودن با او باعث دل‌گرمی فرد شوند. در صورت بروز یک وضعیت پزشکی مانند افسردگی یا اضطراب ممکن است دارو درمانی برای کمک به رفع این علائم تجویز شود.

حمایت و پشتیبانی

برخی بیماران ممکن است روزهای سختی با بیماری کرون خود در طولانی مدت داشته باشند. باید توجه داشت که بیماری کرون فقط از لحاظ جسمی بر روی فرد تأثیر ندارد و می‌تواند عوارض عاطفی نیز به همراه داشته باشد. در صورت تشدید نشانه‌ها و علایم بیماری فرد مدام نیاز به دستشویی پیدا کرده و دچار مشکلاتی در زندگی روزمره خود خواهد شد. حتی در صورت ملایم بودن علایم نیز تحمل درد گاز شکمی می‌تواند دشوار باشد. همه‌ی این عوامل می‌تواند زندگی فرد را تغییر داده و باعث افسردگی شود. حمایت و پشتیبانی خانواده و اطرافیان به تحمل این دوران کمک خواهد کرد. گاهی بیماران نیاز دارند تا درباره‌ی بیماری خود با دیگران صحبت کرده و آن‌ها را در جریان مشکلات خود قرار دهند.

مصرف داروهای بدون نسخه

داروهای درمان کرون (بدون نسخه) داروهایی هستند که دسترسی و تهیه آن‌ها نیازی به نسخه و تجویز پزشک ندارد. اما از آن‌جایی که برخی از آن‌ها سبب تشدید علائم بیماری کرون و برخی تخفیف نشانه‌های این بیماری خواهند شد لازم است تا با نظر پزشک مصرف شوند. برخی از داروهای ضد درد ممکن است بیماری کرون را بدتر کنند. این داروها شامل داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند آسپرین، ایبوپروفن یا ناپروکسن هستند. مکمل فیبر ضد اسهال مانند پودر روده (Metamucil) یا متیل سلولز (Citrucel) می‌تواند به کاهش میزان اسهال خفیف تا متوسط ​​کمک کند. در صورت اسهال شدید، لورئامید (Imodium) ممکن است مؤثر باشد. داروهای ضد اسهال باید بعد از مشورت با پزشک مصرف شوند. همچنین ممکن است پزشک به مدت کوتاهی از تغذیه درمانی استفاده کند و آن را با داروهایی مانند سرکوبگر سیستم ایمنی بدن ترکیب کند. تغذیه خوراکی و تزریقی به طور معمول برای سلامتی افراد قبل از عمل جراحی مفید است. پزشک همچنین ممکن است یک رژیم کم فیبر برای کاهش علایم روده‌ای پیشنهاد دهد. برای دردهای ملایم ممکن است پزشک استامینوفن (تیلنول) را توصیه کند.

احتیاط

در روند درمانی باید با احتیاط و مراقب بود تا همه چیز به درستی و صحیح انجام شود. بسیار مهم است تا همه‌ی قرار ملاقات‌های پزشک به موقع انجام شود. در جریان قرار دادن پزشک از میزان اثربخشی داروها بر کنترل بیماری به روند درمان بهتر کمک می‌کند. داروهای تجویزی بخش مهمی از مدیریت بیماری فرد هستند. آنها معمولاً در کنترل علابم بسیار مؤثر بوده و در جلوگیری از بازگشت بیماری کمک می‌کنند. در صورت عدم درک نحوه‌ی مصرف داروها بهتر است دوباره از پزشک یا داروساز سؤال نمایید. در صورت بروز عوارض جانبی یا عدم تحمل دارو باید پزشک خود را مطلع نمود. پزشک در این موارد می‌تواند داروی جایگزین دیگری تجویز کند.

ترک دخانیات

توقف سیگار در افراد سیگاری نیز می‌تواند نشانه‌های بیماری را کاهش دهد. در واقع سیگار کشیدن خطر ابتلا به بیماری کرون را افزایش می‌دهد و هنگام ابتلا به این بیماری، سیگار می‌تواند علایم آن را بدتر کند. ترک سیگار می‌تواند سلامت کلی دستگاه گوارش را بهبود بخشد و همچنین بسیاری از مزایای سلامتی دیگر را به فرد ارائه دهد.

کنترل فشار و اضطراب

اگرچه استرس باعث ایجاد بیماری کرون نمی‌شود، اما علایم و نشانه‌های بیماری را بدتر می‌کند و ممکن است باعث بروز خارش در فرد شود. ارتباط استرس با بیماری کرون بحث برانگیز است. هنگامی که فرد تحت فشار قرار می‌گیرد، فرآیند گوارشی طبیعی تغییر خواهد کرد. شکم آهسته‌تر فعالیت می‌کند و بیشتر اسید ترشح خواهد کرد. استرس همچنین می‌تواند سرعت حرکت محتویات روده را کاهش دهد و باعث تغییر در بافت روده شود. اگرچه همیشه امکان جلوگیری از استرس میسر نیست اما با یادگیری راه‌کارهایی می‌توان آن را در بیشتر موارد مدیریت کرد. ورزش‌های ساده می‌توانند به کاهش استرس کمک کنند و از این طریق احتمال افسردگی را در فرد کاهش داده و عملکرد روده را نرمال کنند. بهتر است بیماران کرون در مورد یک برنامه ورزشی مناسب با پزشک خود صحبت کنند. روش‌های دیگری چون بیوفیدبک نیز با کاهش تنش عضلانی و کاهش سرعت ضربان قلب و آرام نمودن فرد می‌توانند به غلبه نمودن بر استرس کمک کنند. آرامش و تمرینات تنفسی و استفاده از تکنیک‌هایی مانند تنفس عمیق و آهسته برای آرام کردن یکی از راه‌های مقابله با استرس است. کلاس‌های یوگا و مراقبه و یا استفاده از کتاب‌ها یا سی دی ها در منزل می‌توانند بسیار مفید باشد.

طب جایگزین

بسیاری از افراد مبتلا به اختلالات گوارشی برخی از انواع طب مکمل و جایگزین (CAM) را استفاده می‌کنند. با این حال، مطالعات خوبی در مورد ایمنی و اثربخشی آنها وجود ندارد. بعضی از درمان‌های معمول استفاده شده شامل مکمل‌های گیاهی و تغذیه‌ای است که اکثر آن‌ها توسط سازمان غذا و دارو تنظیم و تأیید نشده است. با وجود اثرات حمایتی برخی مکمل‌ها حتی گیاهان طبیعی نیز می‌توانند عوارض جانبی ایجاد کنند و باعث ایجاد تعاملات خطرناک شوند. بهتر است پیش از استفاده از هر مکمل گیاهی با پزشک مربوطه مشورت شود. برخی از افراد ممکن است طب سوزنی یا هیپنوتیزم را برای مدیریت بیماری کرون مفید پندارند، اما هیچ یک از این درمان‌ها برای این استفاده به خوبی مورد مطالعه قرار نگرفته‌اند.

واکسیناسیون

توصیه می‌شود تا بزرگسالان مبتلا به بیماری التهابی روده به طور کلی همان برنامه‌های واکسیناسیون را به عنوان جمعیت عمومی دنبال کنند. البته باید این نکته را در نظر داشت کرون در کودکان و نوجوانان نیز شایع بوده و تنها بزرگسالان به آن مبتلا نمی شوند. آن‌ها باید یک دوزTdap، سپس Td booster را هر ۱۰ سال یکبار دریافت کنند. زنان بین ۹ تا ۲۶ ساله باید ۳ عدد واکسن HPV دریافت کنند. مردان در محدوده سنی مشابه باید با توجه به افزایش خطر ابتلا به HPV با سوءمصرف ایمنی، واکسینه شوند. واکسن آنفلوآنزا باید سالانه برای همه بیماران (هرچند واکسن زنده در بیمارانی که تحت درمان با سرکوب سیستم ایمنی قرار دارند، منجر به خطر است.) تجویز شود. یک دوز واکسن پنوموکوک باید بین سن ۱۹ تا ۲۶ سال و پس از آن مجدداً پس از ۵ سال داده شود. تمام بزرگسالان باید دوز واکسن هپاتیت A و ۳ دوز هپاتیت B را دریافت کنند. واکسن مننگوکوک تنها برای بیماران مبتلا به آسپناتال آناتومیک یا عملکردی، کمبود کمپلکس مکمل یا دیگران افراد در معرض خطر بیشتر (دانشجویان، کارکنان نظامی و …) توصیه می‌شود.