علت یبوست چیست؟ درمان و روشهای تشخیص علت

یبوست به یک اختلال گوارشی گفته می شود که در برخی افراد به طور ارثی و در برخی افراد موقتا و تحت شرایط و عادات فردی به وجود می آید. این بیماری در این مطلب همراه ما باشید تا درباره بیماری یبوست، علائم، علتهای بروز، نحوه تشخیص و راه های درمان یبوست مطالعه نماییم.

یبوست چیست؟

یبوست یکی از اختلالات شایع در میان مردم است که به دفع سخت، دشوار، نامنظم و ناکامل گفته میشود. از آن‌جایی که دامنه‌ی اجابت مزاج و حالت‌های دفع مدفوع بسیار گسترده است، توصیف دقیق یبوست آسان نیست. علم پزشکی، یبوست را به صورت اجابت مزاج کمتر از سه بار در هفته و یبوست شدید را اجابت مزاج کمتر از یک بار در هفته در نظر گرفته است. چراکه بیشتر افراد حداقل سه بار در هفته اجابت مزاج دارند، اما تعداد دفعات به ‌تنهایی ملاک کافی برای تعریف دفع نرمال مدفوع نیست و تعداد حرکات روده‌ای در روز یا هفته می‌تواند در افراد مختلف متفاوت باشد.

یبوست گاه به گاهی در میان مردم متداول‌ تر است اما بسیاری از مردم یبوست مزمن را نیز تجربه می‌کنند و در معرض عوارض ناشی از آن قرار می‌گیرند.

به طور کلی تعداد حرکات روده با افزایش سن کاهش می‌یابد. اکثر بزرگسالان اجابت مزاج بین سه الی ۲۱ بار در هفته دارند که کاملاً طبیعی در نظر گرفته می‌شود.

یبوست می‌تواند مبدأ و منشأ بسیاری از اختلالات و مشکلات بعدی در ناحیه‌ی مقعد باشد. با این حال برخی خانواده‌ها از همان زمان کودکی با تأکید بر اجابت مزاج روزانه‌ ی فرزندشان و کنترل آن به کودک‌شان آموزش داده‌اند که تأخیر یا اختلال در دفع مدفوع موضوعی نگران‌کننده است.

علائم

یبوست در کودکان و بزرگسالان می‌تواند منشأ روانی داشته باشد، برخی افراد به دلیل خجالت از دست‌شویی رفتن در جمع یا محل کار، عمل دفع مدفوع خود را به تأخیر می‌اندازند و احساس دفعی که در مقعد ایجاد شده است را با نادیده گرفتن، سرکوب می‌کنند. همین بی‌توجهی به عمل دفع باعث فاصله افتادن بیشتر بین دو اجابت مزاج اخیر خواهد شد و بدین صورت مدفوع ساعات طولانی تری را درون روده باقی مانده و سفت و خشک‌تر می‌شود.

به طور کلی برخی از علائم یبوست شامل:

• درد پایین شکم
• حرکات روده‌ای کم
• زور زدن حین اجابت مزاج
• مدفوع سفت و سخت یا در قطعات کوچک و گلوله‌ای
• خونریزی از مقعد
• حس تخلیه ناقص پس از اجابت مزاج
• ناراحتی در ناحیه شکم
• نفخ شکم، گاهی اوقات اتساع شکم
• اسهال گاه به گاهی به علت انسداد روده بزرگ توسط مدفوع سخت

علت یبوست در زنان و مردان

یبوست می‌تواند از عبور آهسته‌ی غذا در هر قسمتی از روده به وجود آید، اما این عارضه معمولاً با حرکت آهسته‌ی مدفوع در روده بزرگ ایجاد می‌شود. یبوست می‌تواند دلایل بسیاری داشته باشد که در ایجاد آن نقش دارند. رژیم غذایی کم‌فیبر و عادات تغذیه‌ای و رفتاری غلط و کم‌تحرکی شایع‌ ترین علت یبوست در جهان محسوب می‌شود. البته اختلال در حرکات روده‌ای یا عملکرد راست‌روده و مقعد ناشی از اختلال در اعصاب دستگاه گوارش یا مصرف برخی داروها نیز بی‌تأثیر نیست. یبوست همچنین می تواند با اسهال متناوب ایجاد شود. برخی از علل شایع یبوست عبارتند از:

• تغییر در رژیم غذایی یا فعالیت‌های معمول روزانه
• خوردن مقدار زیادی از محصولات لبنی
• اختلالات اشتها
• سندرم روده تحریک پذیر (سیکل اسهال یبوست معمولاً در سندرم روده‌ی تحریک پذیر (IBS) رخ می‌دهد)
• اختلال عصبی مانند بیماری پارکینسون و یا اسکلروز متعدد
• مصرف ناکافی آب و فیبر در رژیم غذایی
• استفاده بیش از حد از ملین‌؛ مصرف بیش از اندازه از ملین‌های گیاهی مانند روغن کرچک و سنا می‌تواند در حرکات طبیعی روده بزرگ اختلال اساسی ایجاد کند
• دوران قاعدگی و بارداری مانند ابتلا به یبوست بارداری
• اختلال عصبی و عضلانی در دستگاه گوارش
• بیماری‌های سیستم عصبی مرکزی (برخی از بیماری‌های مغز و نخاع از جمله بیماری پارکینسون، ام اس و آسیب های نخاعی ممکن است منجر به یبوست شود.)
• مقاومت در برابر احساس دفع مدفوع
• فشار روانی و استرس
• اختلال هورمونی (از جمله کم‌کاری غده تیروئید و افزایش هورمون پاراتیروئیدی می توانند منجر به یبوست شوند.)
• اختلال عملکرد کف لگن (اختلال عملکرد کف لگن به صورت انسداد یا تأخیر خروج مدفوع با علت ناشناخته است که در آن عضلات لگن و اطراف مقعد قادر به فعالیت طبیعی خود نیستند. این عضلات برای اجابت مزاج بسیار مهم هستند.)
• مصرف برخی داروها مانند: ضد افسردگی، ضد تشنج، ضد درد وداروهای مسدوده کننده کانال کلسیم
• مکمل‌های حاوی آهن
• سرطان روده بزرگ

عوارض یبوست شدید

عوارض جدی بیشتر در یبوست‌های مزمن و شدید که برای درمان اقدامی نشده، دیده می‌شود که حتی می‌تواند تهدیدکننده زندگی فرد باشد. با این حال برای پیشگیری از اختلالات احتمالی بعدی هر نوع یبوستی از حاد تا مزمن باید به سرعت تحت بررسی و درمان قرار گیرد.

برخی از عوارض احتمالی یبوست عبارتند از:

• نفخ: نفخ و درد شدید، معمولاً در سمت چپ و پایین شکم احساس می‌شود. در هنگام یبوست گازی که به صورت طبیعی توسط باکتری‌های روده از مدفوع تولید و درون روده جمع می‌شود و که موجب درد می شود. به دلیل وجود مدفوع سفت و سخت بر سر راه خروجی روده، این گازها نمی‌توانند خارج شوند.
• پرولاپس یا بیرون‌زدگی رکتوم: در پرولاپس رکتوم یا بیرون زدگی مقعدی بخشی از راست‌روده از سوراخ مقعد بیرون می‌زند. این حالت معمولاً در افراد مسن با یبوست مزمن در طول حرکات روده و زمانی‌که عضلات کف لگن تحت فشار هستند رخ می‌دهد. مسهل حجم‌دهنده یا نرم‌کننده‌های مدفوع ممکن است به جلوگیری از تشدید پرولاپس کمک کنند، اما گاهی اوقات عمل جراحی لازم است.
• رکتوسل: رکتوسل عمدتاً در زنان پس از یائسگی به صورت برآمده شدن راست‌روده به سمت جلو و واژن رخ می‌دهد. البته پس از زایمان طبیعی دشوار و یا بلند کردن اجسام سنگین نیز اتفاق می‌افتد. مدفوع ممکن است درون این برآمدگی به دام افتد. پزشک می‌تواند این برآمدگی را در طی یک معاینه واژن و رکتوم تشخیص دهد. تمرینات کگل ممکن است در موارد خفیف به تقویت عضلات کف لگن کمک کند ولی در رکتوسل بیرون زده از واژن، جراحی لازم است.
• شقاق مقعد: شقاق مقعد به صورت ترک مخاط مقعد در حین عبور مدفوع بزرگ و سخت رخ می‌دهد. پس از ایجاد ترک، فرد درد شدیدی را برای مدت چند ساعت احساس می‌کند که ممکن است همراه با خونریزی مقعدی برای چندین هفته باشد.

اطلاعات بیشتر در مقاله‌ها‌ی مربوط به بیماری شقاق یا فیشر مقعدی

• هموروئید: بیماری بواسیر یا هموروئید تورم و التهاب عروق ناحیه‌ی مقعدی است که به علت زور زدن بیش از حد حین اجابت‌ مزاج مشکل در انواع مختلفی به وجود می‌آید و از عوارض شایع یبوست مزمن است.
• تضعیف سیستم ایمنی بدن: یبوست، سیستم ایمنی بدن فرد را تضعیف می‌کند. در نتیجه فرد بیشتر مستعد ابتلا به سرماخوردگی و بیماری های دیگر می‌شود. در نهایت، فشار زیادی به سایر اندام‌های دفعی حیاتی مانند غدد لنفاوی، پوست، کبد، کلیه و ریه وارد می‌گردد.

سایر عوارض یبوست شامل چاقی، خستگی، نوسانات خلقی، اختلالات خواب، تب روماتیسمی، احساس سستی و بیحالی، مشکلات کیسه صفرا، فتق، واریس، ورم مفاصل، آپاندیسیت و در نهایت سرطان روده بزرگ است.

نحوه تشخیص یبوست

یبوست می‌تواند علامتی از یک بیماری گوارشی دیگر در فرد باشد. تشخیص حاد (شروع اخیر) یا مزمن (طولانی‌مدت) بودن یبوست بسیار مهم است. یبوست حاد به دلیل احتمال وجود یک بیماری جدی با علت زمینه‌ای (برای مثال، تومورهای روده بزرگ) نیاز به ارزیابی فوری دارد. یبوست مزمن نیز در صورت همراهی با نشانه‌های نگران‌کننده مانند خونریزی مقعدی، درد شدید شکمی و گرفتگی عضلات، تهوع و استفراغ و از دست دادن غیر ارادی وزن، درد شدید هنگام اجابت مزاج و یبوست طولانی‌تر از دو هفته نیاز به بررسی اورژانسی دارد.
شرح حال دقیق باید در تمام بیماران مبتلا به یبوست گرفته و معاینه فیزیکی انجام شود. اطلاعات دقیق از سوابق سایر بیماری‌ها، مصرف داروها و دیگر نشانه‌ها می‌تواند به تشخیص سریع‌تر علت یبوست کمک کند. برای مثال، اگر اجابت مزاج دردناک باشد احتمالاً مشکلی در دریچه‌ و خروجی مقعد وجود دارد. اگر مدفوع کم حجم باشد، می‌تواند از فقدان فیبر در رژیم غذایی ناشی شود. اگر بیمار مجبور است مدفوع را با زور و فشار زیادی دفع کند، ممکن است اختلالی در عملکرد عضلات کف لگن وجود داشته باشد.
برخی از این تست‌ها جهت معاینه و بررسی‌ها شامل:

معاینه‌ی انگشتی

پزشک ممکن است طی یک معاینه بالینی، بیماری عامل یبوست (برای مثال، اسکلرودرمی) را شناسایی کند. معاینه مقعد با انگشت می‌تواند به کشف تنگی مقعد کمک کند و همچنین پری مقعد نشان‌دهنده مشکلی در عضلات کف لگن و اطراف مقعد است. احساس پری شکم طی لمس اثبات می‌کند که یبوست فرد شدید است. در صورت پیشرفت یبوست ممکن است فرد از علائم دیگری چون درد و خونریزی مقعدی نیز شکایات کند که در آن صورت به معاینات دقیق‌تر مقعدی و سیگموئیدوسکوپی و کولونوسکوپی برای بررسی انسداد در روده بزرگ و حتی بیوپسی روده نیاز می‌شود.

تشخیص یبوست با آزمایش خون

با وجود دور از ذهن بودن ولی آزمایش خون در ارزیابی بیماران مبتلا به یبوست مناسب است. در موارد خاص آزمایش خون هورمون تیروئید (برای تشخیص کم‌کاری تیروئید) و کلسیم (برای کشف اختلال پاراتیروئیدی) ممکن است مفید باشد.

آزمون سرعت حرکت روده

برای بررسی سرعت حرکت روده از اشعه ایکس استفاده می‌شود. در این روش می‌توان زمان حرکت مواد غذایی از بلع تا دفع را تخمین زد. برای این آزمایش فرد کپسول دارای تکه‌های کوچک پلاستیکی‌ای که توسط اشعه ایکس دیده می‌شود را می‌بلعد. کپسول ژلاتینی در دستگاه گوارش حل شده و قطعات پلاستیکی در روده کوچک پخش می‌شود. بعد از ۵ الی ۷ روز، با عکسبرداری اشعه ایکس از شکم تکه‌های پلاستیکی موجود در نقاط مختلف روده‌ی بزرگ شمارش می‌شوند.

روشهای درمان یبوست

پزشک پس از تشخیص قطعی علت ایجاد یبوست در فرد، درمان لازم و مؤثر را آغاز می‌کند. یکی از اهداف درمان یبوست، اجابت مزاج دو الی سه روز در میان بدون زور زدن است. معمولاً یبوست در مراحل اولیه به توصیه‌های درمانی رژیم غذایی پر فیبر و مصرف مایعات فراوان جواب داده و کنترل می‌شود. ممکن است پزشک برای بررسی روند درمان و کنترل میزان توجه بیمار به نکات پیشنهادی از او بخواهد که برای یک الی دو هفته هر مواد غذایی را که مصرف کرده با ذکر مقدار آن یادداشت کند و یک لیست غذایی مصرفی تهیه کند.

یبوست‌هایی که به دلیل کندی حرکت روده‌ای به وجود آمده‌اند نیاز به درمان دارویی جدی و حتی جراحی دارند. در این افراد درمان دارویی را برای دو الی سه ماه با تجویز انواع ملین‌ها و پسیلیوم و شیاف بیزاکودیل امتحان می‌کنند، اگر درمان‌های ارائه شده تأثیرگذار نبود فرد کاندید جراحی می‌شود. یبوست‌های ناشی از عوارض دارویی را با تغییر یا تعویض داروها و استفاده از داروهای جدیدتر با عارضه‌ی کمتر کنترل می‌کنند.

درمان خانگی یبوست

در مراحل اولیه‌ی ابتلا به یبوست می‌توان با چند راه‌کار ساده به رفع آن کمک کرد. اگرچه این درمان‌ها قطعی نیست و در صورت تداوم یبوست باید به صورت اساسی پس از پیدا شدن علت اصلی آن درمان شود. این اقدامات که در پیشگیری از یبوست هم مؤثر هستند شامل:

• نوشیدن دو تا چهار لیوان آب اضافی در روز؛
• مصرف مایعات گرم، چای کم‌رنگ یا قهوه در حد یک فنجان روزانه به خصوص در صبح؛
• تغذیه‌ی سالم (یک رژیم غذایی متعادل و خوب حاوی مقدار زیادی فیبر است. فیبر یک ماده گیاهی غیر قابل هضم است که می‌تواند به حجیم و نرم شدن مدفوع در روده و دفع آسان آن کمک کند، منابع غنی از فیبر شامل میوه‌ها (به خصوص آلو، انجیر،انگور، کشمش)، سبزیجات، حبوبات (به خصوص لوبیا)، نان سبوس‌دار و غلات است.)؛
• مصرف روغن گیاهی زیتون و دانه‌ی سویا همراه با غذا؛
• مصرف عسل طبیعی روزانه؛
• خودداری از مصرف بیش از حد شیرینی‌ها و غذاهای چرب و روغنی؛
• کاهش مصرف شیر و محصولات لبنی؛
• حداقل ۳۰ دقیقه ورزش روزانه‌ی منظم؛
• خوردن صبحانه‌ی کامل؛
• وعده‌ی شام سبک و کم‌حجم؛
• رفتن به دستشویی به محض احساس دفع مدفوع؛
• تنظیم ساعت دفع مدفوع در یک زمان خاص (بعد از صبحانه بهترین زمان برای اجابت مزاج است)؛
• مصرف ملین ضعیف در صورت نیاز مانند هیدروکسید منیزیم (مصرف بیش‌تر از دو هفته از مسهل یا ملین نیاز به تجویز و تأیید پزشک دارد.).

ورزش

افرادی که زندگی بی‌تحرکی دارند، غالباً بیشتر از افرادی که فعال هستند به یبوست دچار می‌شوند. با این وجود، مطالعات محدودی نشان داده که ورزش در رفع یبوست و تحریک حرکات روده تأثیر چندانی ندارد و فقط به منظور فواید دیگر آن در حفظ سلامتی توصیه می‌شود و نمی‌توان از آن به عنوان یک خط درمانی یبوست به تنهایی بهره برد.

مصرف فیبرِ غذایی

فیبرِ غذایی، مسهل و حجم دهنده‌ی طبیعی برای درمان یبوست است. بهترین راه برای اضافه کردن فیبر به رژیم غذایی افزایش مقدار میوه‌ها و سبزیجات است به صورتی که پنج وعده میوه یا سبزیجات را در رژیم غذایی روزانه قرار گیرد. هر وعده‌ی آن شامل یک میوه بزرگ مانند سیب، گلابی، موز، پرتقال، یک تکه بزرگ از خربزه یا آناناس، دو میوه کوچک‌تر مانند آلو، یک فنجان میوه‌های کوچک مانند انگور، توت فرنگی، تمشک، گیلاس و یک قاشق غذاخوری میوه خشک است.

فیبر یک ماده‌ی ساخته شده توسط گیاهان است که دستگاه گوارش انسان قابلیت هضم آن را ندارد. فیبر یکی از مهره‌های اصلی در درمان یبوست است. بسیاری از انواع فیبر به جذب و حفظ آب در روده کمک می‌کند. فیبر علاوه بر حجیم کردن مدفوع با نگه داشتن آب در خود مدفوع را نرم می‌کند. هم‌زمان با افزایش میزان فیبر رژیم غذایی، توصیه می‌شود که مقدار آب مصرفی روزانه نیز از حد عادی بیشتر شود. فیبر در کنار آب فراوان می‌تواند به درستی درون روده ایفای نقش کند. از طرفی آبی که به همراه فیبر از بدن دفع می‌شود فرد را در معرض کم‌آبی قرار نمی‌دهد.

در نتیجه ممکن است فردی به سرعت با خوردن یک میوه دچار نفخ شود، در حالی‌که فرد دیگر پس از خوردن پنج عدد از همان میوه هیچ احساس ناخوشایندی پیدا نکند. در نهایت انتخاب نوع رژیم غذایی پر فیبری که کم‌ترین عارضه را در فرد ایجاد کند کمی مشکل است.
مصرف فیبر باید با حجم کم شروع شود و هر یک تا دو هفته افزایش داده شود. هر گاه احساس نفخ رخ داد باید مقدار فیبر مصرفی کم شود و پس از رفع نفخ کم کم به میزان مصرفی قبلی باز گردانده شود. به طور کلی مقدار گاز تولیدی طی مصرف بلند مدت فیبر کاهش می‌یابد. در صورت پایدار باقی ماندن مشکل نفخ حتی با وجود تغییرات داده شده در حجم مصرفی، باید نوع فیبر عوض شود. برخی از میوه‌هایی که حاوی سوربیتول شامل سیب، زردآلو، انگور (کشمش)، هلو، گلابی، آلو، تمشک و توت فرنگی است. غلظت سوربیتول در میوه‌های خشک ده برابر بیشتر است. فرد مبتلا به دیابت باید مراقب باشد که از مصرف فیبرهای حاوی قند خودداری کند.

مسهل ها

مسهل ها به طور کلی روان کننده و نرم کننده های مدفوع هستند که افراد مبتلا به یبوست از آن استفاده می کنند. این مسهل ها می تواند اجابت مزاج را آسان تر کرده و بیمار را از یبوست نجات دهد. در ادامه با برخی از انواع مسهل ها آشنا خواهیم شد.

مسهل روان‌ کننده

مسهل روان‌کننده حاوی روغن‌های معدنی به صورت روغن ساده یا امولسیون است. روغن داخل روده و ذرات مدفوع باقی می‌ماند و احتمالاً از خروج آب از مدفوع جلوگیری می‌کند. این احتباس آب در مدفوع به نرم‌تر شدن آن کمک می‌کند. به طور کلی روغن معدنی تنها برای درمان کوتاه مدت یبوست تجویز می‌شود و باید از استفاده طولانی‌مدت آن به دلیل وجود عوارض جانبی خودداری کرد. روغن می‌تواند ویتامین‌های محلول در چربی را از روده جذب کند و در مصارف طولانی‌مدت ممکن است به کمبود این ویتامین‌ها منجر شود. روغن‌های معدنی ممکن است جذب برخی از داروها مانند وارفارین (کومادین) و قرص‌های ضد بارداری را نیز کاهش دهد.

مسهل نرم‌ کننده

مسهل نرم‌کننده مدفوع حاوی ترکیبی به نام دوکوزات، عامل مرطوب‌کننده است که باعث بهبود توانایی نفوذ آب در داخل روده و مخلوط شدن با مدفوع می‌شود. این افزایش میزان آب موجود در مدفوع آن را نرم می‌کند و در صورت مصرف مداوم در رفع یبوست مؤثر است. نرم‌کننده‌های مدفوع اغلب در طولانی‌مدت یبوست را درمان می‌کند و ممکن است یک هفته یا بیشتر زمان ببرد تا مؤثر واقع شود. در صورت بی‌تأثیر بودن، دوز مصرفی آن باید پس از یک تا دو هفته افزایش یابد. اگر چه دوکوزات عموماً بی‌خطر است، اما ممکن است جذب روغن‌های معدنی و برخی از داروها از روده را افزایش دهد. روغن‌های معدنی جذب شده در بافت‌های بدن مانند غدد لنفاوی و کبد جمع شده و باعث التهاب بافتی می‌شوند.

مسهل هیپراسمولار

مسهل هیپراسمولار به حفظ آب در روده بزرگ و نرم شدن مدفوع کمک می‌کند. رایج‌ترین مسهل‌ هیپراسمولار، لاکتولوز (پلی اتیلن گلیکول (میرالاکس)) است که تنها با نسخه پزشک در دسترس مردم قرار می‌گیرد. این مسهل برای استفاده طولانی مدت ایمن و با عوارض جانبی کمی همراه است. مسهل هیپراسمولار ممکن است توسط باکتریهای دستگاه گوارش هضم و گاز روده تولید کند که منجر به نفخ می‌شود. این اثر وابسته به دوز است در نتیجه می‌توان با کاهش دوز ملین از شدت عوارض کاست. در برخی از موارد، این گاز با گذشت زمان کاهش می یابد.

مسهل شور

مسهل شور حاوی یون غیر قابل جذب مانند منیزیم، سولفات، فسفات و سیترات (به عنوان مثال، سیترات منیزیم، هیدروکسید منیزیم، فسفات سدیم) است. حضور این یون‌ها در روده بزرگ منجر به جذب و حفظ آب در روده و نرم شدن مدفوع می‌شود. منیزیم نیز ممکن است اثرات تحریکی خفیفی در عضلات کولون داشته باشد. منیزیم موجود در ملین‌های حاوی آن تا حدی از روده به بدن جذب می‌شود. البته منیزیم از بدن توسط کلیه‌ها دفع می‌گردد.

بنابراین، افرادی با اختلال در عملکرد کلیه ممکن است نتوانند منیزیم اضافی حاصل از مصرف طولانی مدت مسهل‌های حاوی منیزیم را از بدن خارج کنند. مسهل شور در عرض چند ساعت عمل می کند. به طور کلی، مسهل شور قوی نباید به طور منظم استفاده شود. استفاده بیش از حد ممکن است فرد را دچار اسهال و در معرض کم‌آبی قرار دهد. خفیف‌ترین نوع ملین شور، شیر منیزی است که اغلب برای یبوست استفاده می‌شود. سولفات منیزیم یک ملین شور قوی‌تر است

مصرف ملین‌های محرک

ملین‌های محرک باعث تحریک عضلات روده کوچک و بزرگ و حرکت محتویات آنها با سرعت بیشتری می‌شود. آن‌ها همچنین مقدار آب موجود در مدفوع را با افزایش ترشح فعال آب و یا کاهش بازجذب آب در روده بزرگ افزایش می‌دهند. مسهل‌های محرک شامل روغن کرچک، سنا است. ملین‌های محرک بسیار مؤثر هستند، اما آن‌ها می‌توانند منجر به اسهال شدید و در نتیجه کم‌‌آبی بدن و از دست دادن الکترولیت‌ها (به خصوص پتاسیم) شوند.

آنها همچنین با احتمال بیشتری نسبت به انواع دیگر مسهل‌ها باعث دل درد می‌شوند. مصرف مزمن، ملین‌های محرک ممکن است به روده بزرگ آسیب برساند و یبوست را بدتر کند. بیزاکودیل ملین محرکی است که با اثرگذاری بر اعصاب روده بزرگ، عضلات آن را تحریک می‌کند و بر حرکت محتویات روده تأثیر می‌گذارد. آلو نیز حاوی یک محرک ملایم روده طبیعی است.

انواع دارو برای یبوست

بسیاری از محصولات و داروهای مسهل ترکیبی از دو یا چند ماده‌ی مسهل با هم هستند. به عنوان مثال، محصولات خوراکی ترکیبی سنا و پسیلیوم ، سنا و دوکوزات و سنا و گلیسیرین وجود دارد. یکی از این محصولات حتی ترکیبی از سه داروی مسهل سنا، دوکوزات و گلیسیرین است. این محصولات ممکن است مناسب و مؤثر باشند، اما آنها نیز حاوی ملین‌های محرکی هستند که به عملکرد طبیعی روده بزرگ آسیب می‌رسانند. پس داروهای ترکیبی نیز نباید در طولانی‌مدت مصرف شوند.

درمان یبوست با کنترل ماهیچه‌های کف لگن

افرادی که به دلیل اختلال در عملکرد عضلات کف لگن دچار مشکل در دفع و یبوست شده‌اند نیز باید تحت روان‌درمانی و بازتوانی کنترل عضلات کف لگن با تمرینات خاص قرار گیرند. بسیاری از عضلات کف لگن و اطراف مقعد و راست‌روده دارای درجاتی از کنترل ارادی هستند. بنابراین، آموزش می‌تواند بیماران مبتلا به اختلال کف لگن کمک کند تا عضلات خود را بیشتر و بهتر در حین اجابت مزاج کنترل کنند. در طول آموزش می‌توان با ورود یک لوله‌ی باریک فشارسنج از طریق مقعد به راست روده میزان فشار را در هر بار انقباض ارادی فرد اندازه‌گیری کرد و با بررسی الگوی ثبت شده به فرد در کنترل انقباض و انبساط عضلات کف لگن کمک کرد.

عمل جراحی

در افراد مبتلا به یبوستی که با توجه به بیماری‌های روده بزرگ به درمان دارویی پاسخ نمی‌دهد، جراحی درمان نهایی است. در طول عمل جراحی، بسیاری از قسمت‌های روده‌ی بزرگ، به جز راست‌روده برداشته می‌شود و سپس قسمت انتهایی روده کوچک به باقی‌مانده‌ی روده‌ی بزرگ و مقعد متصل می‌شود.

جریان برق

یک روش نوین دیگر برای درمان یبوست با کمک جریان برق در روده‌ی بزرگ در حال مطالعه و بررسی است که با استفاده از الکترودهای کاشته شده در دیواره‌ی عضلانی روده بزرگ انجام می‌شود. الکترودهای به یک منبع تولید برق متصل هستند که اعصاب روده را تحریک و آن را وادار به حرکت می‌کنند. البته، تحریک پوست ناحیه‌ی خاجی نیز می‌تواند به تحریک اعصاب روده‌ی بزرگ کمک کند.

سوالات متداول